Każdy rodzic nie może doczekać się momentu, w którym jego dziecko pożegna się z pieluszką. To zdecydowanie pierwszy krok do samodzielności i jedna z głównych, najważniejszych umiejętności, nabywanych przez dziecko. To niewątpliwie przełomowy moment w życiu każdego maluszka, który wymaga nie lada cierpliwości i zaangażowania zarówno ze strony dziecka, jak i rodzica. Nasze pociechy widzą wzorce w osobach dorosłych i bardzo szybko naśladują ich zachowania. Zaczyna się to już na etapie odtwarzania mimiki twarzy, powtarzania prostych sylab, lub chęci jedzenia i posiadania tego samego, co w danej chwili starszy autorytet. Jednak nauka korzystania z toalety nie zawsze przychodzi tak łatwo i nie jest zwyczajnym kopiowaniem ludzkich zachowań.

Kiedy rozpocząć naukę?

U każdego dziecka jest to sprawa indywidualna. Badania wykazują, że dziewczynki zdecydowanie szybciej i chętniej korzystają z nocnika i toalety, jednak nie wszystkie dzieci są na to gotowe w tym samym wieku. U większości maluszków, przełomowym momentem, w którym można podjąć próby nauki korzystania z toalety lub nocnika, jest wiek 18-24 miesiące. Aczkolwiek nie wiek odgrywa tu największą rolę. Ważna jest przede wszystkim obserwacja zachowań maluszka. Jeśli siada on na nocnik (nawet dla zabawy), ściąga z siebie brudną pieluszkę lub zwyczajnie zauważa i mówi, że ma mokro – to czas, aby spróbować posadzić dziecko na toalecie. Znacznie łatwiej będzie również, jeśli pociecha potrafi już wyrażać werbalnie inne potrzeby, takie jak głód czy pragnienie oraz daje radę utrzymać suchą pieluchę przez min. 3godziny.

Warto się dobrze przygotować.

Nauka korzystania z toalety wiąże się z wieloma etapami, przez które trzeba umiejętnie przejść, aby nie przyniosły odwrotnego skutku. Przede wszystkim każdy rodzic powinien w pozytywny sposób zapoznać dziecko z toaletą. Można wybrać się do niej na tak zwaną „wycieczkę ze zwiedzaniem”. W zabawny i pozytywny sposób opowiedzieć o spłuczce i pozwolić dziecku samemu spłukać wodę; rozwinąć rolkę papieru i policzyć warstwy; podnieść i pozwolić opaść desce sedesowej. Warto również zademonstrować dziecku siadanie na toaletę i przekazać, że to zupełnie normalna i codzienna czynność. Pod żadnym pozorem nie powinno zabierać się gwałtownie dziecka do łazienki, szarpiąc go za ręce. Kiepskim pomysłem jest również opowiadanie mu strasznych bajek o bakteriach żyjących w toalecie. Może to wystraszyć i wywołać stres u dziecka, który przyniesie długotrwałe, negatywne rezultaty.
Należy pozbyć się również przewijaka, który kojarzy się dziecku ze zmienianiem pieluszki. Zasygnalizuje mu to pierwsze zmiany.

To samo dotyczy dzieci, które swoją przygodę z utrzymywaniem czystości, zaczynają od siadania na nocnik. Warto w pierwszej kolejności pokazać maluszkowi do czego on służy, jak z niego korzystać, trochę się nim pobawić i postawić go niedaleko toalety, tak żeby brzdąc kojarzył go z łazienką.

Gdy maluszek oswoi się już z wprowadzonymi zmianami i całą sytuacją, należy podjąć próbę posadzenia go na sedes lub nocnik. Najlepiej robić to rano, po przebudzeniu i po każdej kolejnej drzemce. Warto spróbować również kilkanaście minut po posiłku.

Przydatne akcesoria

Pomocne w toaletowej wyprawce może okazać się kilka drobiazgów, które nie tylko pozytywnie nastawią dziecko i usprawnią proces nauki korzystania z toalety, ale  pozwolą również uniknąć niechcianych, brudnych wpadek:

Książki – to jeden z najpopularniejszych ostatnimi czasy sposobów, na oswojenie dziecka z toaletą. Nie tylko zaspokajają ciekawość naszej pociechy, ale często odpowiadają na pytania, na które rodzic rzadko zna odpowiedź, m.in. dlaczego kupka zmienia kolor, co to jest biegunka itp. Trzeba jednak z rozwagą i powagą podejść do tematu, gdyż nie lada wyczynem dla rodzica, jest powstrzymać śmiech, czytając dziecku o dziurkach w pupie, siuśkach i kupkach. Książki o wypróżnianiu działają jednak w dużym stopniu na wyobraźnię maluszka i pozwalają okiełznać stres i wszelkie obawy.

Nocnik lub nakładka na sedes – daj dziecku wybrać osobiście jego wymarzony model. Maluch będzie czuł się zaszczycony i wyróżniony, jeśli sam dokona ostatecznego wyboru. W tym temacie nie liczy się gust rodziców, a upodobanie dziecka. Jeśli jednak nie ma takiej możliwości, warto postawić przede wszystkim na wygodę dziecka. Na uwagę zasługują również dziecięce imitacje toalet z atrapą spłuczki i osobistą mini rolką papieru toaletowego. Dzieciom lubiącym zabawne melodie, poleca się grające nocniki. Dzięki temu pociecha może zdecydowanie szybciej i z większą ochotą podejść do nauki korzystania z toalety.

Antypoślizgowy podest – dobierany w parze z nakładką na sedes. Sprawi, że dziecko będzie mogło w pełni samodzielnie i bezpiecznie skorzystać z toalety. Niektóre wstydliwe dzieci, potrzebują w tym momencie chwili prywatności i spokoju. W dodatku taki podest spełni również wiele innych funkcji - posłuży dziecku podczas mycia ząbków lub rączek po wypróżnieniu.

Majtki – nowa część garderoby z pewnością zaciekawi dziecko i sprawi, że będzie ono znów o kolejny krok w stronę dorosłości. Warto pokazać mu, że bieliznę noszą również rodzice i że nie warto jej brudzić.

Pieluchy tetrowe – zakładane do majtek sprawdzą się u dzieci, które potrafią już w dużym stopniu korzystać z toalety, jednak zdarza im się wpadka podczas spacerów, wizyt u lekarza czy znajomych. Mokra pielucha tetrowa daje też zdecydowanie większe poczucie dyskomfortu niż współczesny pampers. Warto pozwolić dziecku chwilę pochodzić w tak niewygodnej i ciężkiej pieluszce, uświadamiając go, że ma mokro, co może skutkować częstszą chęcią korzystania z toalety.

Wpadki

Nauka korzystania z toalety w zasadzie nigdy nie odbywa się bezboleśnie i bezproblemowo. Nawet najlepszym zdarzają się potknięcia oraz etapy przejściowe, w których dziecko przestaje całkowicie korzystać z toalety i znów moczy majtki. Dzieje się tak zazwyczaj z przyczyn emocjonalnych dziecka. Maluszek mógł się czegoś wystraszyć, zestresować jakąś sytuacją lub wręcz przeciwnie – nadmiernie podekscytować i zainteresować jakąś rzeczą lub wydarzeniem. Najczęściej jednak dzieci moczą się przez sen, gdzie nie do końca kontrolują swoje mięśnie i potrzeby. To normalne i nie ma powodów do obaw. Chyba, że dziecko jest już w wieku szkolnym – wtedy należy zasięgnąć porady lekarza. Konsultacja przyda się również, jeśli dziecko, które nabyło już w pełni umiejętność korzystania z toalety, nagle moczy się, a przy oddawaniu moczu odczuwa dyskomfort. Może być to przyczyną przeziębienia pęcherza lub zakażenia układu moczowego.

W momencie nie utrzymania moczu:
- nie powinno się karcić dziecka,
- wskazane jest poświęcanie maluszkowi większej uwagi,
- odpowiednia ocena sytuacji i spokojna rozmowa pomoże odstresować dziecko,
- nerwy i krzycz tylko pogorszą sytuację i mogą doprowadzić do długotrwałego odstawienia nocnika czy toalety.

Czas na przerwę

Gdy pojawiają się małe wpadki, nie warto kierować się nerwami, gdyż prawdopodobnie doprowadzi to do powstrzymywania przez dziecko oddawania stolca czy moczu. Konsekwencją takich zachowań mogą być zaparcia lub inne problemy żołądkowe.

Dobrym rozwiązaniem jest zaprzestanie nauki korzystania z toalety na jakiś czas i odczekać kilka dni lub tygodni. Należy ten czas poświęcić dziecku i skupić się na jego potrzebach. W tej sytuacji najważniejsze jest skierowanie maluszka na odpowiednią drogę i wskazanie mu lepszego rozwiązania. Jeśli dziecko będzie w pełni gotowe do podjęcia kolejnej próby, wtedy znów można delikatnie i z pozytywnym nastawieniem nasadzić go na toaletę.

Konsekwencja przede wszystkim.

Pożegnanie z pieluszką to ogromne wyzwanie dla rodziców. Wymaga to przede wszystkim systematyczności i uporczywego dążenia do celu. Każde dziecko jest inne i potrzebuje różnego czasu na oswojenie nowej umiejętności. Jednak prędzej czy później planowany efekt zostaje osiągnięty, a radość i korzyści z niego płynące, są bezcenne. Najważniejsze jest wsparcie rodziców, ich konsekwencja i opanowanie. Codzienne powtarzanie tych samych czynności może okazać się bardzo mozolne i żmudne, jednak skutecznie wyrabia w dziecku dobre nawyki. Rodzice chłopców powinni pamiętać, że jeśli pociechy odmawiają sikania na stojąco, to nie wskazane jest zmuszanie ich do tego. Do niektórych rzeczy, dzieci muszą dojść same. Jeśli przytrafiła się maluszkowi wpadka, wystarczy posprzątać kupkę i umieścić ją w toalecie tak, by dziecko widziało, gdzie jej miejsce. Jeśli jest taka konieczność, powtarzać tą czynność do skutku.

Bardzo ważnym elementem w całym procesie nauki korzystania z toalety jest również system nagradzania. To zdecydowanie pobudza motywację u dziecka oraz wzmacnia poczucie odniesionego sukcesu. Na tym etapie również bardzo ważna jest konsekwencja. Za każdym razem, gdy dziecko skorzysta z toalety, należy mu się pochwała i nagroda.

Okazywana aprobata, nawet w momencie niepowodzenia również zachęca dziecko do podejmowania kolejnych prób i niepoddawania się na starcie.